Voorzitter,
Vandaag hebben we het over de begroting 2020. Een begroting met twee gezichten. Het eerste gezicht is dat van grote tekorten op de Jeugdzorg en de Wmo die opgelost moeten worden. Het tweede gezicht is het gezicht van evenwicht op alle andere gebieden.
Wij hebben deze begroting bekeken met een blik op de toekomst, zonder onze ogen te sluiten voor het tekort van € 3 miljoen op het sociaal domein. De ombuigingen moeten voor ons in het licht staan van de toekomstvisie van onze gemeente, het raadsakkoord en de Global goals.
Ondanks pijnlijke maatregelen past deze begroting volgens ons in die toekomstvisie. Dat betekent voor ons dat we ondanks de lastige tijden in de openbare ruimte zorgen dat de basis op orde is en blijft om kapitaalvernietiging te voorkomen, dat we voor het sociaal domein moeten inzetten op grip en beheersmaatregelen, op preventie en het vormgeven van de transformatie. Daar horen voor ons ook prestatieafspraken met onze partners bij. Want wat we ook doen op andere vlakken, als we geen grip krijgen op het sociaal domein is het dweilen met de kraan open.
In 2019 zijn we gestart met 80 miljoen regionale lasten en hebben we regiobreed al 30 miljoen moeten bijplussen. Dat is ongekend en onverantwoord. Wij verwachten dat het college hier dan ook vol op inzet. Voor ons is samenwerking daarin belangrijk. Maar samenwerking is niet alleen de regio. Als de regio niet kan leveren dan zullen we het meer naar ons toe moeten trekken, bijvoorbeeld in GHO verband. Want nog een jaar zoals 2019 kan echt niet!
In die toekomstvisie blijven wij inwonersinitiatieven zoals Sportpark Stokeind, Gebiedsvisie Moergestel Oost en Kasteel Durendael omarmen met een positief-kritische insteek. Het is immers niet de gemeente van de ambtelijke organisatie, het college of de raad, maar van alle inwoners, ondernemers, verenigingen en anderen die onze gemeente maken tot de mooie gemeente die het is. Wij blijven geloven in inwonersbetrokkenheid en inwonersinitiatieven. Samen met iedereen die onderdeel is van onze gemeenschap kunnen we de leefbaarheid versterken en onze parel laten glanzen.
Is het glas nu halfvol of halfleeg? Wat ons betreft half vol. We hebben een schitterende nieuwe sportaccommodatie op Den Donk met een mooi maar iets te klein zwembad. Trinitas is volop in ontwikkeling als club en het nieuwe onderkomen krijgt steeds meer vorm. We hebben een duurzaamheidsagenda, die we nu tot uitvoering brengen. Een duurzamer veehouderijbeleid is in ontwikkeling. Wij zijn wel benieuwd wanneer het nieuwe beleid er gaat komen. Daarnaast roepen wij het college op goed te kijken naar de belangen van stoppende agrariërs.
Welke invloed de landelijke aanpak van de stikstofproblematiek heeft op al onze plannen blijft spannend. Dat stikstof moet worden teruggedrongen is duidelijk, de vraag is hoe. Los van onze wens een duurzamer veehouderijbeleid te krijgen is het niet fair als die opgave alleen bij deze sector komt te liggen. 100 km p/u op A58 kan wat ons betreft ook.
Wensen zijn er ook. De ontwikkelingen op Stokeind verdienen onze aandacht en PGB denkt graag mee in mogelijkheden om de gewenste ontwikkeling door te zetten. Wij dienen hiervoor een motie in met het volgende dictum:
Draagt het college op om in overleg met de betrokkenen, in het eerste kwartaal van 2020 met een voorstel te komen over de realisatie van ‘Sportpark Stokeind’, zodat de raad een integrale afweging kan maken in het kader van de Perspectiefnota.
Waar we niet blij mee zijn is de voorgenomen taakstelling op groenonderhoud. We houden het wegenonderhoud in centrumgebieden op A-niveau maar gaan bezuinigen op groen? Hier dienen we de volgende motie voor in:
De taakstelling op groen niet door te voeren en daartoe ruimte te zoeken in het behouden
van de kwaliteit van het winkel- en voetgangersgebied, zoals deze nu is.
Mocht de motie zoals voorgesteld niet haalbaar blijken, dan zien wij ook een dekkingsmogelijkheid in de structurele dekking van 35.000 voor het verhogen van het onderhoudsniveau naar A voor fiets- en voetpaden en verhardingen van de centrumgebieden.
Wij blijven twijfels houden bij de voorgenomen investering in de school De Hondsberg. In de begroting staat opgenomen dat wordt gestart met de nieuwbouw maar wij zien graag eerst een raadsvoorstel op basis waarvan we een integrale afweging kunnen maken. Daartoe dienen we het volgende amendement in:
In begroting 2020 paragraaf 3.2 (pagina 48) de navolgende tekst :
“We starten met de vervangende nieuwbouw van PI-school de Hondsberg” te vervangen door “We stellen een voorstel op over de haalbaarheid van vervangende nieuwbouw van PI-school de Hondsberg, zodat de raad een integrale afweging kan maken.”
De financiële verwerking hiervan te verwijderen uit de begroting.
De toekomst van Staalbergven komt op korte termijn op de agenda. Staalbergven is voor ons onlosmakelijk verbonden met Oisterwijk en onze toeristische gemeente kan volgens ons niet zonder een goede buitenaccommodatie, die een langere periode van het jaar gebruikt kan worden dan nu.
Daarnaast hebben wij nog een aantal punten:
- Duidelijkheid voor de scouting, dat duurt al veel te lang
- Bereikbaarheid blijft een dingetje. Wij zijn dan ook heel benieuwd naar de plannen voor de verkeerssituatie in Moergestel en Oisterwijk.
- Aanpak van de parkeerproblematiek in Oisterwijk Centrum en KVL. De verhoging van de parkeertarieven zal daarin naar onze verwachting eerder een grotere druk in woonstraten opleveren dan een lagere. Hoe gaan we daar mee om?
- Ondanks de goede woonagenda met een mooie Plus ambitie blijven betaalbare woningen een aandachtspunt
- We missen initiatieven om burgerparticipatie verder te ontwikkelen, waarbij we zaken als de kinderburgemeester en Oisterwijk aan Z blijven toejuichen.
- Verhoging van het precariorecht Lindeplein lijkt ons niet terecht, het Lindeplein is geen A-locatie. Voor 2020 heeft het geen effect, bij de begroting 2021 zullen wij hier kritisch naar kijken.
PGB staat voor een solide financieel beleid. We hebben de afgelopen periode in samenspraak met onze samenleving gekeken naar de oplossing voor de tekorten in het sociaal domein. En we zijn eruit gekomen, ook al doen de oplossingen op onderdelen zoals de lastenverhogingen behoorlijk pijn. Daar staat tegenover dat er geen bezuinigingen op ons voorzieningenniveau zijn. Maar het belangrijkste winstpunt voor ons is dat we iedereen de kans hebben gegeven zijn mening te geven. We hebben in elk geval gezien dat onze inwoners en ondernemers ook in tijden dat het financieel minder gaat betrokken willen zijn en blijven.
Een sluitende begroting en een gezonde reservepositie vinden wij belangrijk. De sluitende begroting hebben we met de ombuigingen binnen bereik. Dat doen we wel met stevige lastenverhogingen en daar zit voor ons veel pijn. Het gaat niet alleen om verhoging van de OZB, maar de totale woonlasten nemen toe. In ons verkiezingsprogramma hebben wij aangegeven de OZB niet te willen verhogen. Wij hebben gezocht naar mogelijkheden om deze verhoging tegen te kunnen houden of te verlagen. Dat kan volgens ons alleen als we alternatieve dekkingen kunnen vinden en dat is ons niet gelukt. Als we moeten kiezen tussen de OZB verhoging of het afbreken van het voorzieningenniveau in onze gemeente, kiezen we voor de voor ons minste van 2 kwaden. Wij accepteren met pijn in ons hart dat we ons punt over de OZB moeten opgeven om de andere punten uit ons programma wel te kunnen realiseren. Als iemand met financieel solide ideeën komt waarmee de OZB verhoging lager kan uitvallen zonder dat de voorzieningen worden afgebroken, houden we ons aanbevolen! Daarom steunen wij de moties trap-op-trap-af en kostendekkendheid leges van PrO.
Voor ons blijft staan dat onze inwoners nu betalen voor het beleid van Den Haag. Daarom vinden wij dat structurele besparingen die we realiseren op het sociaal domein ten goede moeten komen aan onze inwoners door een verlaging van de woonlasten. Daarvoor dienen wij een MOTIE in met het volgende dictum:
Roept het college op de resultaten van de inspanningen om meer budget vanuit het Rijk te krijgen en de grip op het sociaal domein te vergroten en daardoor de lasten te verlagen, in te zetten voor de verlaging / matiging van de OZB. Het college doet bij de perspectiefnota en begroting voor 2021 voorstellen in die richting.
In de grondexploitatie zien we enkele concrete ontwikkellocaties aankomen zoals Taxandria. Projecten waar we een resultaat op verwachten waarmee we onze reserves aan kunnen vullen. Wij vragen het college ons toe te zeggen dat op korte termijn een onderzoek wordt uitgevoerd naar deze concrete ontwikkellocaties en dat de raad wordt geïnformeerd over de mogelijkheden kansrijke projecten zo snel mogelijk te gaan ontwikkelen. Wij zien ook mogelijkheden in Ruimte voor Ruimte projecten om onze reserves op peil te brengen. Wij roepen het college op ook hier werk van te maken. Daarom dienen we een motie in met het volgende dictum:
De Visie op de Bebouwingsconcentraties voor 1 juli 2020 te actualiseren, waarbij naar ruimere mogelijkheden wordt gekeken om Ruimte voor Ruimte-woningen te realiseren, hetgeen een bijdrage levert aan de (maatschappelijke) doelen van onze gemeente.
Ook op andere vlakken vragen wij ons af of we bepaalde activiteiten moeten doorzetten. Zowel in de Perspectiefnota’s en begrotingen van de afgelopen jaren als in de Berap 2019 zijn posten opgenomen die ten laste van de reserves komen, waarvan wij ons afvragen of we die activiteiten nu en in deze vorm moeten uitvoeren. Zijn er geen samenwerkingsmogelijkheden waardoor de kosten gedrukt kunnen worden? Zijn al deze projecten wel echt noodzakelijk? Daarom dienen we een MOTIE in met het volgende dictum:
Draagt het college op alle voorgenomen onttrekkingen ten laste van de reserves te beoordelen op noodzakelijkheid en uiterlijk in het eerste kwartaal van 2020 voorstellen te doen aan de raad om het beroep op de reserves te beperken.
Een positief resultaat van € 634.000 vinden wij wat teveel van het goede, zeker omdat daar een onttrekking van € 1.162.000 uit de reserves voor nodig is. Wij stellen dan ook voor deze onttrekking met € 500.000 te verlagen. Daarvoor hebben wij het volgende AMENDEMENT.
Aan het besluit wordt het volgende beslispunt toegevoegd:
De begrote onttrekking aan de Algemene reserve ad € 1.162.000,– ter dekking van het verwachte tekort op Jeugdhulp 2020 wordt verminderd met € 500.000,–. Het begrote positieve resultaat voor 2020 wordt hierdoor met € 500.000 verlaagd.
Al met al vinden wij dat er een goede begroting ligt hoewel het nogal wat betekent voor onze inwoners. Een begroting waarmee we een duurzame toekomst in gaan. Een begroting waarmee we ons ook voorbereiden op de komst van onze buren uit Haaren. Een begroting waarvan wij denken dat onze voorstellen hem nog net iets beter maken. En vooral een begroting waarin we het komende jaar samen met onze inwoners, ondernemers en in de politiek onze mooie gemeente nog mooier proberen te maken. Want samen kom je verder!
Roel van den Bersselaar
Raadslid namens PGB
